آموزش سرویس و نگهداری ژنراتور

سرویس و نگهداری ژنراتور: افزایش عمر و کارایی 

ژنراتور به دستگاهی اطلاق میشود که ایجاد جریان الکتریسیته میکند. برای انتخاب یک ژنراتور متناسب با شرایط کار خود باید با یک کارشناس متخصص مشورت کنید چرا که نیاز به انجام محاسبات دقیق دارد. با انتخاب ژنراتور مناسب میتوانید با حداقل هزینه بیشترین بهره برداری را از ژنراتور داشته باشید.

اجزاء اصلی ژنراتور :

ژنراتورها از سه بخش اصلی زیر تشکیل شده اند :

  • • موتور
  • • ژنراتور
  • • شاسی
  •  

انواع موتور در ژنراتورها :

  • • موتورهای دیزلی
  • • موتورهای گازسوز
  • • موتورهای دوگانه سوز
  • • موتورهای بنزینی
  •  

نکته : از نوع موتورهای بنزینی در ژنراتورهای کوچک برای مصارف خانگی استفاده میشود که معمولا آنها را به نام "موتور برق" میشناسند.

انواع ژنراتورها :

  • • زغالی
  • • اکسایتری(براشلس)
  •  

در نوع اکسایتری زغال وجود ندارد توسط القای الکتریکی تحریک میشود.
نکته : ژنراتورها را میتوان بر اساس معیارهای دیگه ای نیز دسته بندی کرد.به عنوان مثال میتوان گفت ژنراتورها در سه نوع :

  • • دی سی
  • • سنکرون
  • • آسنکرون
  •  

وجود دارند که در نوع سنکرون سرعت میدان مغناطیسی تشکیل شده با سرعت روتور برابر است در حالی که در نوع آسنکرون این چنین نیست.

انواع روتور در ژنراتورها :

  • • قطب صاف
  • • قطب برجسته
  •  

توان ژنراتورها :

بر اساس قرار داد توان ژنراتورها را بر حسب کیلو ولت ساعت (KVA) یا کیلو وات (KW) اندازه میگیرند.
کاملا واضح است که موتور هم باید توان تولید نیروی مناسب را برای ژنراتور داشته باشد.

استفاده از ژنراتورها :

بر حسب نیاز به دسته تقسیم میشود :

دائم : مانند کارگاه های عمرانی از شبکه برق فاصله دارند و امکان اتصال شبکه برق سراسری وجود ندارد.
موقت : مانند استفاده در اردوگاه های موقت که به دلیل کوتاه بودن زمان اسکان اتصال به شبکه برق صرفه اقتصادی ندارد.
اضطراری : مانند استفاده در بیمارستان ها و کارگاه های صنعتی، که جریان دائمی برق بسیار ضروری است.

سرویس و نگهداری

سرویس و نگهداری را میتوان به دو گروه دسته بندی کرد :

  • • بازدید و سرویس های روزانه: به مواردی گفته میشود به صورت روزانه جهت اطمینان از سلامت ژنراتور بررسی می شود.
  • • بازدید و سرویس های دوره ای: به سرویس هایی گفته می شود که در قالب یک برنامه زمان بندی مشخص جهت افزایش طول عمر و بهره وری ژنراتور صورت می گیرد.
  •  

نکته : ژنراتور هایی که به صورت اضطراری استفاده میشوند باید حداقل در هفته یک بار استارت شده و بررسی شوند و بررسی های روزانه را برای آنها در زمان استارت انجام داد.

بازدید و سرویس های روزانه ژنراتور ها :

بازدید ژنراتور ها شامل دو بخش می شودکه هر یک را جداگانه بیان می کنیم:

موتور :

  • • بازدید سطح آب رادیاتور و میزان ترکیب آب و ضد یخ
  • • بررسی شبکه های عبور هوای رادیاتور جهت اطمینان از باز بودن شبکه ها (ژنراتور هایی که در فضای بسته قرار دارند برای خنک کاری توسط پروانه باید دسترسی کافی به محیط باز داشته باشند)
  • • بازدید تسمه های پروانه و واتر پمپ جهت آطمینان از سلامت و میزان سفتی آنها
  • • بازدید سطح روغن موتور جهت اطمینان از مقدار و کیفیت روغن موتور
  • • بازدید سطح سوخت (هیچ گاه اجازه ندهید که سطح مخزن سوخت به کمتر از یک پنجم برسد)
  • • بازدید اطراف موتور جهت اطمینان از عدم نشتی روغن، آب و سوخت
  • • بازدبد از سیستم خروجی دود جهت اطمینان از عدم نشت دود به محیط (بخصوص برای ژنراتور هایی که در فضای بسته قرار دارند)
  • • بازدید سیستم تنفس موتور جهت اطمینان از عدم مسدودی مسیر (برای ژنراتور هایی که در محیط بسته قرار دارند از باز بودن مسیر عبور هوا برای موتور اطمینان حاصل کنید)
  • • بررسی و کنترل نشانگرها مانند دمای آب، فشار روغن و...
  •  

نکته : به هنگام روشن بودن موتور نسبت به هر گونه صدای اضافه و لرزش های غیر عادی احتمالی حساس باشید.

ژنراتور :

  • • بازدید و بررسی سسیستم خنک کننده سیم پیچ ژنراتور
  • • بازدید و برسی ولتاژ و جریان خروجی، اطمینان از متعادل بودن مقادیر
  • • بازدید و بررسی فرکانس ژنراتور و آطمینان از عدم افزایش و کاهش آن از مقادیر مجاز
  • • بازدید و بررسی ضریب قدرت ژنراتور و اعتمینان از منفی نشدن ضریب قدرت در مراحل مختلف بار دهی (اثر خازنی)
  • • کنترل و چک محل اتصال کابل شوی قدرت به شینه های قدرت و اطمینان از عدم وجود شکستگی، تغییر رنگ، سوختگی و ترک خوردگی
  •  

سرویس و نگهداری دوره ای:

  • • تعویض روغن موتور هر 150 ساعت
  • • تعویض فیلتر روغن هر 150 ساعت
  • • تعویض فیلتر هواکش هر 150 ساعت
  • • تعویض فیلتر سوخت هر 250 ساعت
  • • تعویض فیلتر آب گیر سوخت هر 250 ساعت
  • • تعویض فیلتر آب رادیاتور هر 500 ساعت
  •  

نکته : در صورتی که ژنراتور در فضای باز و محیط های آلوده به گرد و غبار قرار دارد فیلتر هواکش را در بازه های زمانی مناسب بادگیری و تمیز نمایید.

کلام آخر

پیروی از دستورالعمل‌های فنی و استانداردهای مورد تایید برای نگهداشت تجهیزات حیاتی همچون ژنراتورها از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین توصیه می‌شود که هر گونه تغییر در محیط کاری یا شرایط استفاده، با تخصصی‌ترین بررسی‌ها همراه گردد تا تضمین کند که ژنراتورها نه تنها در حالت بهینه کار می‌کنند بلکه پایداری و ایمنی سیستم نیز حفظ شود. تعهد به برنامه ریزی دقیق و منظم برای سرویس و تعمیرات دوره‌ای، کلید دستیابی به عملکرد بی‌وقفه و اطمینان از امنیت کامل در طول عمر مفید دستگاه ژنراتور است. این دستورالعمل‌ها موجب پیش‌بینی مشکلات احتمالی پیش از بروز آن‌ها شده و می‌تواند هزینه‌های تعمیر و جایگزینی سنگین را به حداقل برساند. در نهایت، با توجه به اینکه هر ژنراتور بر اساس کاربری و میزان بار دهی آن ممکن است نیازهای خاص خود را داشته باشد، بهتر است در هر مورد جداگانه، بازرسی ها و سرویس‌ها باید با تمرکز بر تنظیمات مختص به همان دستگاه انجام شود.