10 رمز برای تحول و بهبود مدیریت ماشین‌آلات سنگین
رمز چهارم – نرم افزار نگهداری و تعمیرات،
رمز چهارم در بهبود مدیریت ماشین‌آلات: نرم افزار نگهداری و تعمیرات کارآمد
در سه مقاله پیشین از این مجموعه مقالات که با هدف کمک به مدیران ماشین آلات و صاحبان کسب و کارهای ماشین آلاتی برای بهبود بهره وری و افزایش ارزش آفرینی اقتصادی از این دارایی‌های ارزشمند تدوین شده است، به موضوع استراتژی و فرهنگ نگهداری و تعمیرات ماشین آلات و همچنین مراقبت‌های پایه الزامی ماشین‌آلات پرداختیم. اگر فرصت مطالعه این مقالات را نداشته اید، پیشنهاد می کنیم در اینجا مطالعه کنید. در این قسمت که به رمز چهارم اختصاص دارد، قصد داریم در مورد چهارمین رکن برای تحول مدیریت ماشین آلات، یعنی نرم‌افزار نگهداری و تعمیرات بپردازیم.
نرم‌افزار نگهداری و تعمیرات یا نرم افزار مدیریت ماشین آلات؟
در ادبیات مدیریت ماشین آلات از مدیریت یکپارچه اطلاعات به‌عنوان یکی از الزامات تعالی در مدیریت ماشین آلات نام‌برده می‌شود. اما در سازمان‌های گسترده و دارایی‌محور، مدیریت حجم گسترده اطلاعات و فرایندهای حوزه مدیریت ماشین آلات بدون بهره‌گیری از سیستم‌های نرم‌افزاری کارآمد، اگر نگوییم غیرممکن، بی‌تردید بسیار مشکل و ناقص خواهد بود. در دهه‌های گذشته، برای یاری‌رسانی به مدیران و کارکنان سازمان‌های دارایی‌محور خانواده‌ای از نرم‌افزارهای مدیریت یکپارچه نگهداشت ماشین آلات با نام سیستم‌های رایانه‌ای مدیریت نگهداشت (CMMS) به صنایع معرفی شده‌اند.
بعدتر با تغییر رویکرد در مدیریت نگهداشت و توجه بیشتر به مدیریت چرخه عمر ماشین آلات، بر گستردگی فرآیندهای تحت پوشش و قابلیت‌های نرم‌افزارهای مدیریت نگهداشت افزوده شد؛ حاصل آن معرفی نسل جدیدی از سیستم‌های جامع با نام مدیریت دارایی‌های بنگاه (EAM) به کاربران بوده‌است. این روند تکاملی تا به امروز در حال پیگیری است. با شروع عصر انقلاب صنعتی چهارم و گسترده‌شدن فناوری‌هایی نظیر کلان داده ، شبکه اینترنت اشیا و هوش‌مصنوعی هر روز شاهد افزوده‌شدن قابلیت جدیدی به نرم‌افزارهای مدیریت ماشین آلات هستیم.
در ایران نیز با رشد فعالیت‌های اقتصادی و ورود فناوری‌های مدیریت اطلاعات در دهه‌های گذشته، فرهنگ بهرهبرداری از نرم‌افزارهای جامع مدیریت اطلاعات نیز گسترش یافت. اما به‌دلایل متعددی همچون اولویت مسائل مدیریت مالی سازمان‌ها و اتوماسیون اداری، هسته اولیه شکل‌گیری سیستم‌های جامع در این بخش‌ها قرار گرفت. اما با شتاب‌گیری توسعه در صنایع تولیدی، فرایندی و خدماتی در دهه‌های 70 و 80 شمسی و در کنار آن افزایش نیاز به اجرای برنامه‌های نگهداشت روی تجهیزات آن‌ها، زمینه معرفی بیشتر سیستم‌های نرم‌افزاری مدیریت نگهداشت نیز در کشور فراهم شد.
در سال‌های اخیر، با گسترش دانش مدیریت ماشین آلات و مشاهده موفقیت‌های پروژه‌های انجام‌شده، اقبال به پیاده‌سازی مدیریت ماشین آلات و سیستم‌های نرم‌افزارهای آن در شرکت‌ها روزافزون شده‌است. برای دستیابی به تعالی در پیاده‌سازی هر سیستمی، از جمله سیستم‌های نرم‌افزاری که از الزامات مدیریت مؤثر ماشین آلات هستند، نیاز است استراتژی کلی سازمان در خصوص نرم‌افزار نگهداری و تعمیرات مشخص گردد. برای ترسیم این استراتژی کافیست وضعیت فعلی را سنجیده، مقصد را تعیین و سپس اقدامات لازم برای حذف فاصله موجود را بررسی نماییم. این امر توسط واحد مشاوره شرکت ماشین‌یار، در خدمتی به نام ارزیابی و بهبود مدیریت ماشین‌آلات انجام می‌شود. اما اجازه بدهید با الزامات یک سیستم نرم افزار نگهداری و تعمیرات بیشتر آشنا بشویم.
الزامات کارکردی نرم افزار نگهداری و تعمیرات برای بهبود مدیریت ماشین آلات
الزامات کارکردی نرم‌افزار مدیریت ماشین آلات بر اساس فرایندهای مدنظر برای اجرا در سیستم، تعیین می‌شوند. فرایند مدیریت کار از مهم‌ترین آن‌ها هستند. فرایندهای دیگر همچون فرایند درخواست و تحویل قطعات، بودجه‌ریزی، مدیریت ایمنی و مدیریت عملکرد نیز از این فرایند اصلی پشتیبانی می‌کنند. بر همین اساس اطلاعات اصلی و پایه نرم‌افزار مدیریت ماشین آلات بر مبنای اطلاعات لازم برای اجرای این فرایندها شکل می‌گیرند. بر همین اساس، معمولاً نام هر ماژول در نرم‌افزار CMMS/EAM نیز بر اساس گروه فرایندی که در آن بخش مدیریت می‌شود، نام‌گذاری می‌شود. شرایط انتخاب و گستردگی ماژول‌های نرم‌افزار مدیریت ماشین آلات بر اساس اهداف، راهبردها و سطح بلوغ سازمان در مدیریت ماشین آلات مشخص می‌شود. اما به‌صورت کلی، ماژول‌های اصلی و متداول در نرم‌افزارهای CMMS/EAM به شرح ذیل است.
- • مدیریت اطلاعات ماشین آلات (شناسایی و درخت دارایی‌ها، داده نگهداشت و خرابی)؛
- • نیرویانسانی؛
- • مدیریت کار؛
- • کنترل موجودی انبار؛
- • خرید و سفارش‌ها؛
- • بودجه‌بندی؛
- • مدیریت پروژه؛
- • مدیریت عملکرد.
علاوه بر ماژول‌های اصلی نام‌برده، سازمان‌ها می‌توانند بر حسب استراتژی‌ها و برنامه‌های خود، ارائه ماژول‌های تخصصی دیگری نظیر ماژول نگهداشت مبتنی بر قابلیت‌اطمینان (RCM) یا تحلیل علل ریشه‌ای (RCA) را از توسعه‌دهندگان نرم‌افزار انتظار داشته‌باشند.
الزامات غیرکارکردی نرم افزار نگهداری و تعمیرات برای بهبود مدیریت ماشین آلات
مجموعه کارکردهایی که برای افزایش امنیت، سهولت بهرهبرداری از نرم‌افزار و یکپارچه‌سازی آن با دیگر سیستم‌ها مورد احتیاج کاربران هستند، با عنوان الزامات غیرکارکردی یا کارکردهای ثانویه نرم‌افزار شناخته می‌شوند. این پارامترهای کیفی تا حد زیادی ضامن بقا و توسعه سیستم و استفاده پایدار از آن در سازمان است. برخی از این پارامترها عبارت‌اند از:
- • کارکرد تحت شبکه نرم‌افزار؛
- • قابلیت نصب و بهرهبرداری در چندین سازمان و ایجاد امکانات نظارتی در سازمان مرجع
- • دسترسی به اطلاعات سیستم‌های اطلاعات مکانی (GIS) و موقعیت‌یابی تجهیزات در حداقل زمان؛
- • وجود لایه‌های حفاظتی برای محدودسازی دسترسی کاربران مختلف به اطلاعات؛
- • امکان طبقه‌بندی، تعریف دسترسی‌ها و نمایش اطلاعات ماشین آلات برای سطوح مختلف کاربران، در حداقل زمان و حداکثر کارایی؛
- • طراحی و بهکارگیری پایگاه داده‌ای استاندارد و توانمند برای پردازش حجم وسیعی از داده‌ها در کوتاه‌ترین زمان ضمن حفظ تمامیت آن‌ها؛
- • طراحی کاربرپسند، جهت ورود و دسترسی به اطلاعات در حداقل زمان و حداکثر دقت؛
- • امکان توسعه و بهره‌گیری از امکانات انواع رایانه‌های همراه، تبلت و انواع تلفن‌های همراه (با رعایت الزامات امنیتی)؛
همچون الزامات کارکردی، اولویت‌های سازمان در پیاده‌سازی نرم‌افزار مشخص‌کننده سطح مطلوب الزامات غیرکارکردی نرم‌افزارهای CMMS/EAM است. به همین دلیل ارزیابی دقیق از شرایط موجود، نوع پشتیبانی و تکامل‌پذیری نرم‌افزار در کنار انطباق آن با اهداف و راهبردهای سازمان در مدیریت ماشین آلات اهمیت بسیاری خواهد داشت.
واحد مشاوره شرکت ماشین یار، با تجربیات ارزنده در خصوص بهبود و تحول مدیریت ماشین آلات سنگین در صنایع معدنی، راهسازی و عمرانی و به کمک همراهی مشاوران خبره و نام آشنا، برای همراهی شما در این مسیر آماده است. همیشه برای یک گپ و گفت صمیمی با شما فرصت داریم. از اطریق فرم تماس با ما و یا از طریق شماره های تماس که در بالای همین صفحه ارائه شده است می توانید با ما ارتباط بگیرید.
در صورت تمایل پاسخ دهید
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. قسمتهای مورد نیاز علامت گذاری شده اند*