ماشین‌آلات سنگین، ستون فقرات پروژه‌های عظیم راه‌سازی، معدنی و عمرانی هستند. خرابی ناگهانی یا عملکرد نادرست این غول‌های فنی می‌تواند به معنی توقف پروژه، تحمیل هزینه‌های سرسام‌آور و ایجاد اختلال در زنجیره تأمین باشد. در این میان، نقش تکنسین‌ها و مهندسینی که دانش عمیقی در زمینه نگهداری پیشگیرانه، عیب‌یابی منطقی و تعمیرات اصولی داشته باشند، بیش از هر زمان دیگری حیاتی است. دوره آموزشی "نگهداری، عیب‌یابی و تعمیرات ماشین‌آلات سنگین" با هدف پرورش چنین نیروهای متخصصی، بهمن ماه ۱۴۰۳ به مدت ۶ روز به صورت ترکیبی (تئوری و کارگاهی) برگزار شد. این دوره جامع، چهار سرفصل اصلی برق، هیدرولیک، انتقال قدرت، موتور دیزل و سرویسکاری را پوشش داد و شرکت‌کنندگان را از سطح مقدماتی تا توانایی تحلیل مدارهای پیچیده و عیب‌یابی سیستم‌های مختلف ارتقا داد.

آنچه در دوره نگهداری، عیب یابی و تعمیرات ماشین آلات گذشت؟

این دوره با ارائه مفاهیم پایه برق شامل ولتاژ، جریان، مقاومت و توان آغاز شد. هنرجویان با استفاده از مولتی‌متر، نحوه اندازه‌گیری صحیح این پارامترها در مدارهای واقعی را به صورت عملی آموختند. سپس به بررسی باتری به عنوان قلب سیستم الکتریکی پرداخته شد؛ از ساختار داخلی و نحوه عملکرد سلول‌ها تا روش‌های صحیح شارژ (جریان ثابت و ولتاژ ثابت)، تست چگالی الکترولیت، محاسبه ظرفیت آمپر-ساعت و مهم‌تر از همه، اصول نگهداری و افزایش عمر باتری. تشخیص باتری معیوب و جلوگیری از پدیده خطرناک سولفاته شدن از دیگر مباحث این بخش بود.

در ادامه، مبانی هیدرولیک با تشریح کمیت‌های اصلی فشار، دبی و نیرو تدریس شد. هنرجویان با انواع پمپ‌ها (دنده‌ای، پره‌ای، پیستونی محوری و خمیده)، شیرهای کنترل (فشار، جریان و جهت) و عملگرها (جک‌های هیدرولیکی و هیدروموتورها) به طور کامل آشنا شدند. تحلیل مدارهای هیدرولیکی نمونه از دستگاه‌های واقعی مانند لودر و بیل مکانیکی، توانایی درک نقشه‌های فنی و ردیابی مسیر روغن را در هنرجویان تقویت کرد. بخش عملی این فصل شامل تست های عملکردی سیستم نظیر فشارگیری فشارهای اصلی بود.

سیستم انتقال قدرت یکی دیگر از بخش‌های پیچیده و حیاتی این دوره بود. مبدل گشتاور (تورک کانورتور) به عنوان یک سیستم هیدرودینامیک، با جزئیات کامل تشریح شد؛ از اجزای سه‌گانه پمپ، توربین و استاتور تا نحوه عملکرد در شرایط مختلف بار و تحلیل نمودارهای گشتاور و بازده. در ادامه، گیربکس‌های خورشیدی (پلانتری) به عنوان هسته فنی جعبه دنده‌های اتوماتیک مورد بررسی قرار گرفت. هنرجویان با درک عملکرد کلاچ‌های هیدرولیکی و ترکیب مجموعه‌های خورشیدی، توانستند منطق ایجاد سرعت‌های مختلف و معکوس در جعبه دنده‌های پیشرفته را تحلیل کنند.

بخش دیگر دوره به موتور دیزل اختصاص داشت. در این بخش، اجزای اصلی موتور از جمله بلوک سیلندر، سرسیلندر، پیستون، رینگ‌ها، شاتون، میل لنگ و سیستم سوپاپ‌ها به تفکیک معرفی و وظایف هر یک تشریح شد. سیستم‌های جانبی حیاتی مانند توربوشارژر (برای افزایش راندمان حجمی)، سیستم روغنکاری (با تشریح مدار روغن، پمپ، فیلتر و کولر) و سیستم خنک‌کاری (شامل واترپمپ، رادیاتور و ترموستات) به صورت مبسوط آموزش داده شدند. عیب‌یابی مواردی مانند کاهش فشار روغن، داغ کردن موتور و استارت نخوردن از جمله آموزش های این بخش بود.

در پایان هم به فراگیران اصول سرویسکاری ماشین آلات و آموزش مباحثی نظیر شناخت روانکارها و اقلام مصرفی، اصول انتخاب روانکار و فیلتر مناسب و شیوه صحیح انجام عملیات سرویسکاری آموزش داده شد.

ویژگی‌های متمایز دوره:

• آموزش پروژه‌محور و عملی: تاکید بر کار با قطعات و دستگاه‌های واقعی به جای صرف آموزش تئوری.
• تحلیل مدارهای شماتیک: توانمندسازی هنرجویان برای خواندن و درک نقشه‌های فنی برق و هیدرولیک.
• ارائه راهکارهای عیب‌یابی سیستماتیک: آموزش روش "از کل به جزء" و استفاده از دیاگرام‌های عیب‌یابی (Troubleshooting Tree).
• تأکید بر نگهداری پیشگیرانه (PM): آموزش برنامه‌ریزی برای بازدیدهای دوره‌ای و تعویض به موقع لوازم مصرفی برای جلوگیری از خرابی‌های پرهزینه.

گالری تصاویر دوره نگهداری، عیب یابی و تعمیرات ماشین آلات

این دوره فشرده و تخصصی با استقبال چشمگیر متخصصان و تکنسین‌های فعال در صنعت مواجه شد. بازخورد شرکت‌کنندگان حاکی از آن بود که این دوره توانسته است شکاف میان دانش آکادمیک و نیازهای واقعی صنعت را به خوبی پر کند. بسیاری از هنرجویان ابراز داشتند که اکنون با مهارت و دانش بسیار بیشتری می‌توانند به عیب‌یابی و تعمیر ماشین‌آلات بپردازند و نقش مؤثرتری در کاهش زمان توقف دستگاه‌ها و بهینه‌سازی هزینه‌های تعمیراتی ایفا کنند. برگزاری چنین دوره‌های کاربردی و جامعی، گامی اساسی در راستای ارتقای سطح فنی صنعت و کاهش وابستگی به متخصصان خارجی است. برای اطلاع از برنامه دوره‌های آینده در حوزه عیب‌یابی و تعمیرات ماشین‌آلات سنگین و سایر دوره های آموزشی تخصصی مرتبط، از طریق صفحه دوره‌های آموزشی با ما در ارتباط باشید.