در صنایع بزرگ مانند معدن، راه‌سازی و ساخت‌وساز، ماشین‌آلات سنگین نقش حیاتی در انجام عملیات دارند. اما این ماشین‌آلات، به‌دلیل ماهیت کاری و فشار زیاد، همواره در معرض خرابی و استهلاک قرار می‌گیرند. در چنین شرایطی، تنها یک راهکار اصولی و کارآمد می‌تواند از توقف ناگهانی و هزینه‌های سنگین جلوگیری کند: نت مبتنی بر قابلیت اطمینان (Reliability-Centered Maintenance). این روش که به اختصار RCM نامیده می‌شود، بر پایه شناسایی و مدیریت ریسک‌های مرتبط با خرابی تجهیزات طراحی شده است.

برخلاف روش‌های سنتی تعمیرات پیشگیرانه، RCM بر تحلیل دقیق داده‌ها، اولویت‌بندی خرابی‌ها و بهینه‌سازی فرآیند نگهداری تمرکز دارد. هدف اصلی این سیستم، افزایش قابلیت اطمینان، کاهش هزینه‌های عملیاتی و بهبود عملکرد تجهیزات است. با توجه به اهمیت روزافزون این رویکرد در مدیریت ماشین‌آلات سنگین، در این مطلب به بررسی و معرفی دوره آموزشی نت مبتنی بر قابلیت اطمینان خواهیم پرداخت. اگر به دنبال راهی برای کاهش خرابی‌ها و افزایش طول عمر ماشین‌آلات خود هستید، این روش می‌تواند راه‌حل مناسبی برای شما باشد.

نگهداری و تعمیرات ماشین آلات سنگین مبتنی بر قابلیت اطمینا‌ن (RCM) چیست؟

نت مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM) یک رویکرد نگهداری پیشگیرانه محسوب می‌شود که بر بهینه سازی قابلیت اطمینان یک سیستم یا فرآیند تمرکز دارد. در هسته خود، RCM به دنبال شناسایی حالت های بالقوه خرابی و راه های جلوگیری از آنها قبل از وقوع است. هدف ارزیابی پیشگیرانه خطر مرتبط با هر گونه خرابی احتمالی است تا تیم‌های تعمیر و نگهداری بتوانند اقدامات اصلاحی را سریع و موثر انجام دهند.اهمیت RCM دو چندان است؛ زیرا با جلوگیری از وقوع خرابی در وهله اول و کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری برنامه ریزی نشده در هنگام وقوع خرابی، به بهینه سازی عملیات سازمان کمک می کند.

از طریق تجزیه و تحلیل دقیق علت اصلی و شناسایی حالت خرابی، RCM سازمان ها را قادر می سازد تا برنامه های تعمیر و نگهداری قوی و فعالی را توسعه دهند که تمام حالت های خرابی مربوطه را برای هر قطعه از تجهیزات مورد بررسی قرار می دهد. این امکان بودجه بندی دقیق تری را برای فعالیت های برنامه ریزی شده مانند تعمیر و نگهداری برنامه ریزی شده، بازرسی ها و آزمایش ها فراهم می کند. علاوه بر این، استفاده از داده‌های مربوط به تعمیرات و تعویض‌های گذشته همراه با مدل‌های قدیمی تجهیزات کمک می‌کند تا تخمین هزینه دقیقی برای تعمیرات یا تعویض‌های آتی پیش از موعد ایجاد شود.

علاوه‌بر صرفه جویی در هزینه، RCM با پرداختن به خطرات شناخته شده از قبل و اطمینان از انجام اقدامات اصلاحی قبل از خراب شدن ماشین آلات، ایمنی را بهبود می بخشد. با نظارت بر شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) ، سازمان‌ها می‌توانند روندهای نوظهور را در مراحل اولیه تشخیص دهند و به آن‌ها اجازه می‌دهند تا قبل از وقوع یک شکست، اقدامات اصلاحی انجام دهند. این منجر به بهبود قابلیت اطمینان و کاهش زمان از کار افتادگی می شود که منجر به افزایش بهره وری بیشتر در طول زمان می شود. با در نظر گرفتن این مزایا، به راحتی می توان فهمید که چرا تعمیر و نگهداری مبتنی بر قابلیت اطمینان به یکی از اجزای ضروری برنامه های مدیریت دارایی موثر در محیط کسب و کار در حال تغییر امروزی تبدیل شده است.

پیش‌نیازهای این دوره چیست؟

پیش‌نیازهای دوره‌ی نت مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM) بسته به سطح دوره و محتوای آموزشی آن ممکن است کمی متفاوت باشد، اما به طور کلی شامل موارد زیر است:

• آشنایی با تاکتیک های اصلی نگهداشت ماشین آلات سنگین
• آشنایی اولیه با سیستم های نگهداری و تعمیرات
• تعهد به یادگیری و استفاده موثر از نتایج دوره
•  

اگر شرکت‌کنندگان دانش فنی یا تجربه کافی نداشته باشند، ممکن است پیش‌نیازهای آموزشی کوتاه‌مدتی قبل از شروع دوره ارائه شود. همچنین، آشنایی با زبان انگلیسی برای مطالعه منابع تخصصی می‌تواند یک مزیت باشد.

چرا دوره آموزشی نت مبتنی بر قابلیت اطمینان را تعریف کرده ایم؟

پس از موج های نگهداشت پیشگیرانه و نت مبتنی بر پایش وضعیت، در دو دهه گذشته، سازمان‌های صنعتی و معدنی پیشرو به سمت نت مبتنی بر قابلیت اطمینان پیش رفته‌اند. این رویکرد به عنوان یک چارچوب تصمیم‌گیری نگهداشت، توانسته بهترین عملکرد را در ارتقاء قابلیت اطمینان و دسترس‌پذیری تجهیزات در اختیار صنایع مختلف قرار دهد. نت مبتنی بر قابلیت اطمینان، بهترین تصمیمات را در زمینه‌های مختلف مثل: بازطراحی، نگهداشت پیشگیرانه یا PM و همچنین اقدامات پایش وضعیت CM مانند آنالیز روغن تسهیل می‌کند. مطابق با این متد که به RCM شهرت دارد، سازمان می‌تواند از اتلاف منابع در سرویس و نگهداری ماشین آلات کاسته و به تاثیر آن بیافزاید.

در دوره آموزشی نگهداری و تعمیرات ماشین آلات سنگین مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM)، مفاهیم و روش های نت مبتنی بر قابلیت اطمینان را بررسی نموده و با اجرای کیس های کارگاهی، به درک فراگیران از این روش می افزاییم. اگر به حضور در این دوره آموزشی یا برگزاری آن در سازمان خود علاقه‌مند هستید می‌توانید همین حالا با همکاران ما در ماشین یار تماس حاصل فرمایید.

دوره آموزشی نگهداری و تعمیرات ماشین آلات سنگین مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM) برای چه کسانی مفید است؟

آموزشات موجود در دوره نت مبتنی بر قابلیت اطمینان برای افراد و گروه‌های خاصی مناسب است که عبارتند از؛

• مدیران ماشین آلات

که به دنبال ایجاد یا ارتقاء عملکرد سیستم مدیریت ماشین آلات هستند.

• مدیران عامل

که به دنبال بهبود بهره وری سرمایه های ماشین آلات در کسب و کار خود هستند.

• کارشناسان نگهداری و تعمیرات

که به دنبال افزایش دانش و مهارت خود در شناخت و به کارگیری سیستم‌های جدید نگهداری و تعمیرات هستند.

عدم گذراندن این دوره چه نتایج و پیامدهایی دارد؟

عدم گذراندن دوره آموزشی نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM) می‌تواند پیامدهای متعددی برای کسب‌وکارها، صنایع، و حتی نیروی انسانی به همراه داشته باشد. در ادامه به برخی از این پیامدها اشاره می‌کنیم:

• افزایش خرابی‌های غیرمنتظره

بدون آگاهی از اصول RCM، ماشین‌آلات سنگین به درستی نگهداری نمی‌شوند، که منجر به خرابی‌های غیرقابل پیش‌بینی می‌شود. این خرابی‌ها نه تنها هزینه‌های بالایی برای تعمیرات ایجاد می‌کنند، بلکه بهره‌وری را به شدت کاهش می‌دهند.

• هزینه‌های اضافی تعمیر و نگهداری

روش‌های سنتی نگهداری ممکن است منجر به تعمیرات زودهنگام یا حتی تعمیرات غیرضروری شود. در مقابل، RCM با تعیین اولویت‌های تعمیر و نگهداری، هزینه‌ها را بهینه می‌کند. عدم استفاده از این روش می‌تواند هزینه‌های نگهداری را افزایش دهد.

• کاهش بهره‌وری و توقف عملیات

خرابی‌های مکرر یا توقف‌های برنامه‌ریزی نشده می‌تواند باعث توقف خط تولید یا عملیات پروژه شود. این مسأله در صنایعی مانند معدن، ساخت‌وساز، و حمل‌ونقل تأثیر قابل توجهی بر درآمد و زمان تحویل پروژه دارد.

• افزایش ریسک‌های ایمنی

عدم آگاهی از روش‌های بهینه نگهداری و تعمیرات، می‌تواند خطرات ایمنی برای کارکنان و اپراتورها ایجاد کند. تجهیزات معیوب یا به درستی سرویس نشده، می‌تواند باعث حوادث جدی شود.

• کاهش طول عمر تجهیزات

بدون اجرای RCM، ماشین‌آلات سنگین ممکن است زودتر از موعد فرسوده شوند. این موضوع منجر به نیاز به تعویض زودهنگام تجهیزات و افزایش هزینه‌های سرمایه‌ای می‌شود.

• عدم توانایی رقابت در بازار

شرکت‌هایی که از اصول RCM بهره نمی‌برند، در مدیریت هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری ضعیف‌تر عمل می‌کنند. این موضوع می‌تواند توانایی رقابت با سایر شرکت‌ها را کاهش دهد.

• عدم رضایت مشتریان

در صنایع خدماتی یا پروژه‌های پیمانکاری، خرابی ماشین‌آلات و تأخیر در انجام پروژه‌ها به دلیل نبود نگهداری مؤثر، باعث نارضایتی مشتریان و از دست دادن قراردادها می‌شود.

سرفصل های دوره آموزشی نت مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM)

در طول این دوره آموزشی مفاهیم و بخش‌های مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرند که می‌توانید در ادامه آن‌ها را در قالب سرفصل‌های مشخص مشاهده کنید.

• مفاهیم پایه و اهمیت RCM
• تعریف RCM و تفاوت آن با سایر روش‌های نگهداری و تعمیرات
• اهمیت پیاده‌سازی RCM در سازمان‌ها
• مزایای استفاده از RCM (کاهش هزینه‌ها، افزایش قابلیت اطمینان، بهبود ایمنی)
• تاریخچه و استانداردهای RCM (ISO 14224)
• اصول و روش‌های RCM
• هفت سوال اساسی RCM
• تحلیل عملکرد تجهیزات
• شناسایی حالت‌های خرابی و اثرات آن‌ها
• تعیین شدت خرابی‌ها
• انتخاب فعالیت‌های نگهداری مناسب
• تعیین فرکانس بهینه فعالیت‌های نگهداری
• کاربردهای RCM در صنایع دارنده ماشین آلات
• پیاده‌سازی RCM
• تشکیل تیم RCM
• جمع‌آوری داده‌های تجهیزات
• تحلیل داده‌ها و شناسایی الگوهای خرابی
• تدوین برنامه RCM
• آموزش پرسنل
• پیاده‌سازی و ارزیابی برنامه RCM
• ابزارها و تکنیک‌های RCM
• FMEA (تحلیل حالت خرابی و اثرات آن)
• FTA (درخت خطا)
• نمودارهای علت و معلول (ایشی‌کاوا)
• نرم‌افزارهای RCM
• مطالعات موردی
• بررسی مطالعات موردی موفق در پیاده‌سازی RCM
• تحلیل چالش‌ها و راهکارها
•  

ویژگی‌های دوره آموزشی نت مبتنی بر قابلیت اطمینان

همانطور که گفته شد، دوره نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM) یک برنامه آموزشی جامع است که در آن اصول، مفاهیم و تکنیک‌های RCM به شرکت‌کنندگان آموزش داده می‌شود. این دوره بر مبنای استانداردهای بین‌المللی طراحی شده و به متخصصان این امکان را می‌دهد تا بتوانند به شکل علمی و عملی به بهبود نگهداری و تعمیرات ماشین‌آلات بپردازند. بعضی از ویژگی‌های اصلی این دوره را در ادامه بررسی کرده‌ایم.

نحوه برگزاری و مدت زمان دوره

این دوره به دو روش و با انتخاب شما برگزار می‌شود؛

۱. حضوری

این روش برای افرادی مناسب است که نیاز به یادگیری عملی دارند و می‌خواهند از نزدیک با تجهیزات و مثال‌های واقعی آشنا شوند. خصوصا برای شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگی که پروژه‌های عمرانی، راهسازی و معدنی را پیش می‌برند، کاربرد زیادی دارد. زیرا؛ مدرس به‌صورت حضوری در مرکز مورد نظر شما حضور یافته و به آموزش مدیران خواهد پرداخت که فرایند یادگیری را تسریع می‌کند. همچنین، از نزدیک با تعمیر و نگهداری ماشین آلات سنگین بر اساس RCM آشنا خواهند شد که راندمان کار را تا حد زیادی افزایش می‌دهد.

۲. آنلاین

با توجه به افزایش استفاده از بسترهای دیجیتال، این روش امکان شرکت در دوره‌ها را از هر نقطه‌ای فراهم می‌کند. مزیت اصلی این روش، صرفه‌جویی در زمان و هزینه رفت‌وآمد است. همچنین، اگر در مناطقی حضور دارید که امکان رفت و آمد سخت است، می‌توانید درخواست دوره نت مبتنی بر قابلیت اطمینان را به‌صورت آنلاین ثبت کنید.

ظرفیت و مدرک دوره

مدت زمان این دوره معمولاً ۲۴ ساعت متغیر است و شامل جلسات نظری، کارگاه‌های عملی و بررسی موردکاوی‌ها است. همچنین، برای حفظ کیفیت آموزشی، ظرفیت دوره‌ها معمولاً محدود است و ۱۵ نفر در هر دوره پذیرش می‌شوند. این موضوع باعث می‌شود که مدرسین بتوانند به سوالات و نیازهای هر شرکت‌کننده به طور کامل پاسخ دهند. علاوه‌بر این؛ پس از پایان دوره، امکان دریافت گواهینامه بین‌المللی وجود دارد که به شما اعطا خواهد شد.

پس از گذراندن این دوره آموزشی چه دستاوردهایی خواهید داشت

با حضور در این دوره آموزشی و به پایان رساندن نت مبتنی بر قابلیت اطمینان، شما توانایی درک و استفاده از این رویکرد را در محیط کار خود خواهید داشت. در مجموع، فراگیر پس از گذراندن این دوره آموزشی قادر خواهد بود:

1. تجهیزات مناسب برای تحلیل rcm را شناسایی کند.
2. کارکردها، مودهای خرابی و عواقب خرابی را تبیین کند.
3. موثرترین تاکتیک ها را بر اساس الگوریتم RCM برای هر مود خرابی شناسایی کند.

مزایای گذراندن دوره آموزشی نگهداری و تعمیرات مبتنی بر RCM

مزایای گذراندن دوره آموزشی نگهداری و تعمیرات مبتنی بر قابلیت اطمینان از جنبه‌های مختلف شامل موارد زیر است:

۱. مزایای فنی و تخصصی

• افزایش قابلیت اطمینان ماشین‌آلات: یادگیری تکنیک‌هایی که منجر به کاهش خرابی‌های غیرمنتظره می‌شوند.
• بهبود عملکرد ماشین‌آلات: تشخیص به‌موقع مشکلات و اجرای تعمیرات پیشگیرانه باعث عملکرد بهتر دستگاه‌ها می‌شود.
• مدیریت بهتر تجهیزات: توانایی ایجاد برنامه‌های نگهداری و تعمیرات سفارشی‌سازی‌شده برای هر دستگاه.
• کاهش خرابی‌های ثانویه: جلوگیری از آسیب‌های زنجیره‌ای که ممکن است در اثر یک خرابی کوچک ایجاد شوند.

۲. مزایای اقتصادی

• کاهش هزینه‌های نگهداری: با کاهش خرابی‌های ناگهانی و تعمیرات اضطراری، هزینه‌های کلی کاهش می‌یابد.
• افزایش طول عمر تجهیزات: استفاده از رویکرد RCM باعث بهینه‌سازی استفاده از ماشین‌آلات و افزایش طول عمر آن‌ها می‌شود.
• کاهش هزینه‌های بهره‌وری از دست رفته: با کاهش زمان‌های توقف ناشی از خرابی، بهره‌وری افزایش می‌یابد.
• مدیریت بهتر منابع مالی: ایجاد تعادل بین هزینه‌های نگهداری پیشگیرانه و تعمیرات اضطراری.

۳. مزایای مدیریتی و عملیاتی

• بهبود برنامه‌ریزی تعمیرات: ایجاد جدول زمانی دقیق برای انجام عملیات نگهداری و تعمیرات.
• افزایش شفافیت اطلاعات: جمع‌آوری داده‌های دقیق و قابل تحلیل از عملکرد ماشین‌آلات.
• ایجاد فرهنگ پیشگیرانه: تشویق به تمرکز بر پیشگیری به‌جای تعمیرات اضطراری.
• مدیریت بهتر ریسک‌ها: شناسایی و کاهش ریسک‌های مرتبط با خرابی‌های بحرانی.

۴. مزایای زیست‌محیطی

• کاهش مصرف انرژی: با عملکرد بهینه‌تر ماشین‌آلات، مصرف انرژی کاهش می‌یابد.
• کاهش تولید ضایعات: جلوگیری از خرابی‌های غیرضروری به کاهش ضایعات کمک می‌کند.
• پایبندی به قوانین زیست‌محیطی: اجرای RCM معمولاً با استانداردهای زیست‌محیطی همخوانی دارد.

۵. مزایای شخصی و حرفه‌ای

• افزایش مهارت‌های فردی: آشنایی با روش‌های مدرن و علمی تعمیرات و نگهداری.
• ایجاد فرصت‌های شغلی بهتر: متخصصان RCM در بازار کار از تقاضای بالایی برخوردار هستند.
• افزایش اعتمادبه‌نفس: توانایی تحلیل مشکلات و ارائه راه‌حل‌های پایدار.
• گسترش شبکه‌های حرفه‌ای: ارتباط با متخصصان دیگر در زمینه نگهداری و تعمیرات.

۶. مزایای امنیتی

• افزایش ایمنی در محیط کار: کاهش خرابی‌های غیرمنتظره خطرات جانی و مالی را کاهش می‌دهد.
• پیشگیری از حوادث: شناسایی و رفع مشکلات پیش از وقوع حادثه.
• اطمینان بیشتر کارکنان: تجهیزات ایمن باعث افزایش بهره‌وری و اطمینان کارکنان می‌شود.

این دوره می‌تواند برای افراد و سازمان‌ها، از مدیران تا تکنسین‌های عملیاتی، ارزشمند باشد و به بهبود عملکرد کلی سیستم کمک کند.

چرا ماشین یار؟

ماشین یار با ماموریت توانمندسازی متخصصین و سازمان‌های پیشرو در بهره‌برداری و نگهداشت ماشین‌آلات سنگین، از سال 1397 فعالیت خود را آغاز کرده است. نوآوری و ایجاد خدمت‌ها و محصولات جدید مبتنی بر نیاز روز و با استفاده از تکنولوژی و دانش روز، محور فعالیت این شرکت بوده است. واحد آموزش ماشین یار در همین راستا از آغاز فعالیت همواره مبدع شکل‌ها و روش‌های نوآورانه آموزش به علاقمندان محسوب می‌شود. باشگاه مدرسین ماشین یار متشکل از متخصصین دلسوز و زبده که علاوه‌بر توان فنی، اراده و صلاحیت تدریس و انتقال دانش به فراگیران را دارند، یکی از عناصر کلیدی موفقیت این شرکت در زمینه آموزش بوده است.

علاوه‌بر عناصر تشکیل‌دهنده کیفیت آموزشی از جمله توان علمی مدرسین، استاندارد آموزشی و خدمات پشتیبانی پس از آموزش، همکاری با شرکای کلیدی از جمله دانشگاه تهران، موسسه یونیدرو، جهاد دانشگاهی دانشگاه علم و صنعت، این شرکت را به یکی از بازیگران کلیدی پیشرو در زمینه آموزش، مشاوره و خدمات فنی بهره‌برداری و نگهداشت ماشین آلات با گواهینامه آموزشی معتبر تبدیل کرده‌است. حرکت به سمت آینده بهتر خود را، با خرید این محصول، همینک آغاز کنید.