به کمک هزینه یابی چرخه عمر (LCC) در اقتصاد مهندسی، بازدهی تجهیزات و ماشین آلات را به سطوح بالاتر ارتقاء دهید!

از قدیم گفته اند که اگر اولش به آخرش فکر نکنید، آخرش حتماً به اولش فکر می کنید. در سازمان های تجهیز محور ماشین آلات، این جمله در زمان خرید ماشین آلات و تجهیزات به طور تمام و کمال باید آویزه گوش شود. تکنیک هزینه یابی چرخه عمر یا LIFE CYCLE COSTING در زمینه اقتصاد مهندسی، یکی از رویکردها و روش هایی است که که می توان از همان ابتدا به آخر کار، یعنی اسقاط یا فروش ماشین آلات پس از پایان پروژه فکر کرد. برندهای متنوع چینی، آمریکایی، اروپایی یا ژاپنی، هر کدام ممکن است در تلاش های تجاری خود به دنبال قانع کردن شما باشند، اما تصمیم گیری بهینه قطعاً باید وابسته به شواهد و مقتضیات کاری شما باشد!

طبیعی است که تمام مراحل چرخه عمر ماشین آلات در این میان، از جمله آموزش اولیه، بهره برداری، سرویس و نگهداری، تعمیرات و تامین قطعات یدکی، از نظر هزینه ای مورد ارزیابی و پیش بینی قرار می گیرند. اگر به کسب دانش و مهارت در زمینه استفاده از این رویکرد موثر علاقمند هستید در ادامه با معرفی دوره آموزشی اقتصاد مهندسی در ماشین آلات سنگین – هزینه یابی چرخه عمر یا LCC همراه ما باشید.

تکنیک هزینه یابی چرخه عمر (LCC) در اقتصاد مهندسی و مفهوم عمر اقتصادی

در طول چند دهه گذشته روش‌های گوناگونی برای ارزیابی اقتصادی فعالیت‌ها و تصمیم‌های هزینه بر در زمان خرید یا بازسازی تجهیزات و ماشین آلات با عنوان «ابزارهای تصمیم‌گیری » پیشنهاد شده است که یکی از آن‌ها «هزینه‌یابی چرخه عمر » یا LCC است. هزینه یابی چرخه عمر هم در اتخاذ رویکردها و تصمیم‌های تازه و هم در بهینه‌سازی تصمیم‌های فعلی نگهداشت کاربرد دارد. سازمان‌ها می‌توانند بسیاری از تصمیم‌ها در حوزه نگهداشت (و مدیریت دارایی های فیزیکی) را با این روش ارزیابی کنند و با بررسی «گزینه های جایگزین‌» در کاهش هزینه‌ها و ریسک‌هایشان بکوشند. 

هزینه یابی چرخه عمر، روشی است برای برآورد مالی، ارزیابی و مقایسه هزینه سناریوهای مختلف که در زمان تصمیم گیری پیش روی سازمان قرار می گیرد. هرچقدر که ابعاد و مقیاس مالی یک تصمیم بزرگ تر باشد، لزوم استفاده از چنین روش هایی بیشتر محسوس می شود. مثلاً به عنوان یک پیمانکار استخراج معدنی، ممکن است تصمیم به خرید ماشین آلات حفاری عظیم مانند شاول های فوق سنگین یا ناوگانی از دامپتراک های غول پیکر داشته باشید. گزینه های مختلفی از جمله برندها و انواع تجهیزات پیش روی شما قرار می گیرد. رویکرد سنتی ممکن است به مقایسه عوامل کلی به شکل غیر دقیق و مبنا قرار دادن قیمت خرید و سایر هزینه های مستقیم محدود باشد.

سازمان های پیشرو اما در زمان اتخاذ چنین تصمیماتی به عوامل متعدد نظیر:

• • هزینه خرید
• • هزینه نصب
• • هزینه آموزش اولیه
• • هزینه بهره‌برداری و تولید
• • هزینه نگهداری و تعمیرات
• • هزینه واگذاری
• • هزینه عدم قابلیت اطمینان
• • هزینه ارتقاء و بروز رسانی آتی
•  

می‌پردازند. تمام این هزینه ها با محاسبات نسبتاً دقیق (در صورتی که که اطلاعات کافی در دسترس باشند) و یا تخمین هایی با فرضیات مشخص (در صورت عدم دسترسی به سوابق و اطلاعات دقیق) برآورد شده و با تکنیک هایی نظیر هزینه معادل سالیانه یا سایر تکنیک های موجود به زمان حال منتقل شده و امکان تصمیم گیری با چشمانی باز را از طریق رویکرد هزینه یابی چرخه عمر یا LCC فراهم می آورند.

در قلب این ابزارها و تکنیک ها، مفهوم عمر اقتصادی در برابر عمر فنی قرار گرفته است. در شرایط تجریم و محدودیت ممکن است مبنای تصمیم گیری سازمان ها عمر فنی باشد. عمر فنی به معنی حداکثر عمر تجهیز که امکان بهره برداری از آن همچنان موجود باشد است. در برابر عمر فنی، عمر اقتصادی بیانگر حداکثر عمر تجهیز است که بهره برداری از آن همچنان به لحاظ اقتصادی توجیه پذیر باشد است. از نظر اقتصادی، برای کسب حداکثر بهره از دارایی های ماشین آلاتی و تجهیزات، بایست تغییرات مجموعه هزینه مالکیت و بهره برداری از تجهیزات را در طول زمان مبنای تصمیم گیری قرار دهیم. 

اگر نمودار این مجموع هزینه در طول زمان ترسیم شود، در نقطه ای مشخص، این هزینه به حداقل می رسد. پس از آن این مجموع هزینه دوباره افزایشی خواهد شد و ناوگان ماشین آلات از حالت اقتصادی خارج می شود. با در دست داشتن مجموعه اطلاعات مالی خرید و بهره برداری (کاربری و نگهداشت شامل هزینه نیروی انسانی و قطعات یدکی و مصرفی) می توان نمودار عمر اقتصادی را برای ماشین آلات محاسبه نمود و مشخص نمود که از نظر اقتصادی باید چه زمانی آن ماشین را جایگزین نمود.

چرا دوره آموزشی اقتصاد مهندسی در ماشین آلات سنگین را تعریف کرده ایم؟

همانطور که پیشتر گفته شد سازمان ها و شرکت های دارنده ماشین آلات سنگین و تجهیزات که فرآیند اصلی تولید در آنها وابسته به همین تجهیزات است، به طور مداوم در برابر تصمیمات هزینه ای سنگین قرار می گیرند. این تصمیم گیری ها در بسیاری موارد مربوط به بازسازی یا نوسازی ناوگان ماشین آلات. با مطالعه رفتار سازمان ها و شرکت های پیشرو در داخل و خارج از کشور به این نتیجه رسیده ایم که پیش برندگان برای اتخاذ این تصمیمات، فراتر از رویکردهای سنتی، به دنبال ایجاد مبنای محاسباتی دقیق تر برای تصمیم خود می گردند. رویکرد تحلیل هزینه یابی چرخه عمر، با ریشه ای قوی در اقتصاد مهندسی، یکی از رویکردهای متداول در نزد چنین سازمان هایی است. 

به لحاظ علمی ثابت شده است که بیش از 80درصد هزینه هایی که از بابت مالکیت و بهره برداری از تجهیز به سازمان وارد می شود در همان ابتدای تصمیم گیری خرید تثبیت شده و تمام تلاش های تیم های بهره برداری و نگهداشت در کاهش این هزینه ها نهایتاً می تواند بر روی 20درصد از این هزینه ها موثر واقع شود. به همین دلیل عاقلانه است که بر اساس یک سیاست کاری مشخص، تصمیماتی با بار مالی بیش از حدی مشخص (که بسته به اندازه و مقیاس اقتصادی سازمان متغیر است) چنین تصمیماتی را بر مبنای روش هایی مانند هزینه یابی چرخه عمر یا LCC قرار دهیم.

همچنین در بسیاری از سازمان های معدنی، عمرانی و راهسازی این سوال مطرح می شود که چه زمانی برای تعویض یا نوسازی ناوگان ماشین آلات و یا ماشین آلات خاص نظیر شاول های معدنی زمانی مناسب است. اگرچه محدودیت هایی مانند تحریم ها ممکن است بر روی این تصمیمات اثرگذار باشند، اما بدون مبنای اقتصادی اثبات شده، سازمان در برابر تصمیمات با ریسک بالا آسیب پذیر شده و ممکن است متحمل خسارات قابل توجه از بابت تصمیمات غیربهینه گردد.

دوره آموزشی اقتصاد مهندسی در ماشین آلات سنگین – هزینه یابی چرخه عمر، برای کمک به سازمان هایی که در برابر تصممیات بزرگ مالی قرار دارند و می خواهند سبک و روش تصمیم گیری خود را به سطح بالاتری ارتقاء بدهند طراحی شده است. تحلیل هزینه یابی چرخه عمر (LCC) ابزاری ارزشمند برای تصمیم گیری آگاهانه در مورد خرید، استفاده و نگهداری از ماشین آلات سنگین است. با در نظر گرفتن تمام هزینه های مرتبط با یک دارایی در طول عمر مفید آن، LCC به شما کمک می کند تا:

1-  بهترین گزینه را انتخاب کنید:

• • با مقایسه LCC گزینه های مختلف، می توانید ماشینی را انتخاب کنید که در بلندمدت از نظر اقتصادی مقرون به صرفه تر باشد.
• • LCC  (هزینه یابی چرخه عمر) به شما کمک می کند تا هزینه های پنهان را که ممکن است در ابتدا آشکار نباشند، مانند هزینه های تعمیرات و نگهداری، مصرف سوخت و ارزش اسقاط را شناسایی کنید.

2- هزینه ها را بهینه کنید:

• • با درک ساختار هزینه های  LCC، می توانید استراتژی هایی برای کاهش هزینه ها در طول عمر مفید ماشین آلات خود توسعه دهید.
• • برای مثال، ممکن است بتوانید با انتخاب ماشینی که مصرف سوخت کمتری دارد یا با برنامه ریزی تعمیرات و نگهداری پیشگیرانه برای جلوگیری از خرابی های ناگهانی، هزینه ها را کاهش دهید.

3- بودجه بندی را بهبود ببخشید:

• • هزینه یابی چرخه عمر به شما کمک می کند تا بودجه واقع بینانه ای برای خرید، استفاده و نگهداری از ماشین آلات سنگین خود ایجاد کنید.
• • با دانستن تمام هزینه های involved، می توانید از غافلگیری های ناخوشایند مالی جلوگیری کنید.

4- ریسک را کاهش دهید:

• •  LCC به شما کمک می کند تا ریسک های مرتبط با خرید و استفاده از ماشین آلات سنگین را شناسایی و ارزیابی کنید.
• • برای مثال، ممکن است بتوانید با انتخاب ماشینی که سابقه اثبات شده ای از قابلیت اطمینان دارد یا با خرید گارانتی گسترده، ریسک خرابی را کاهش دهید.

5- تصمیمات آگاهانه تر بگیرید:

• • هزینه یابی چرخه عمر اطلاعات لازم را برای تصمیم گیری آگاهانه تر در مورد خرید، استفاده و نگهداری از ماشین آلات سنگین به شما می دهد.
• • با در نظر گرفتن تمام عوامل involved، می توانید مطمئن باشید که بهترین تصمیم را برای کسب و کار خود می گیرید.

علاوه بر مزایای فوق، LCC  می تواند به شما کمک کند تا:

• • طول عمر مفید ماشین آلات خود را افزایش دهید.
• • عملکرد ماشین آلات خود را بهینه کنید.
• • اثرات زیست محیطی ماشین آلات خود را کاهش دهید.
• • ارزش اسقاط ماشین آلات خود را افزایش دهید.
•  

LCC  یا هزینه یابی چرخه عمر یک ابزار قدرتمند است که می تواند به شما کمک کند تا از سرمایه گذاری خود در ماشین آلات سنگین بیشترین بهره را ببرید. در اینجا چند نمونه از نحوه استفاده از LCC در صنعت ماشین آلات سنگین آورده شده است:

• • یک شرکت معدنی ممکن است از LCC برای مقایسه هزینه های استفاده از دو مدل مختلف کامیون کمپرسی استفاده کند.
• • یک پیمانکار ساختمانی ممکن است از هزینه یابی چرخه عمر برای تعیین بهترین زمان برای تعویض ناوگان بولدوزرهای خود استفاده کند.
• • یک شرکت تولیدی ممکن است از LCC برای ارزیابی مزایای سرمایه گذاری در تجهیزات جدید با کارایی بالا استفاده کند.
•  

اگر به دنبال راهی برای بهبود تصمیم گیری های خود در مورد ماشین آلات سنگین هستید، LCC می تواند یک ابزار ارزشمند برای شما باشد.

دوره آموزشی اقتصاد مهندسی در ماشین آلات سنگین – هزینه یابی چرخه عمر برای چه کسانی مفید است؟

این دوره آموزشی که در طراحی آن و تدوین محتوای آموزشی مربوط به آن از بروزترین منابع علمی و همچنین کیس های عملیاتی واقعی در صنعت استفاده شده، برای تمام افرادی که در سطوح مختلف با تصمیم سازی یا تصمیم گیری سرمایه ای مرتبط با تجهیزات و ماشین آلات مرتبط هستند توصیه می شود. در این میان می توان به کارشناسان و مدیران بهره برداری، نگهداری و تعمیرات، مالی و حسابداری و البته مدیران و کارشناسان ماشین آلات اشاره نمود.

سرفصل های دوره آموزشی اقتصاد مهندسی در ماشین آلات سنگین – هزینه یابی چرخه عمر

برخی سرفصل ها و موضوعات اصلی که در این دوره آموزشی پوشش داده می شوند عبارتند از:

• - آَشنایی با اصول و مفاهیم بنیادین در اقتصاد مهندسی
• - معرفی مفاهیم کلیدی عمر اقتصادی و عمر فنی
• - انواع المان های هزینه ای مرتبط با ماشین آلات و تجهیزات
• - هزینه های مالکیت در برابر هزینه های بهره برداری
• - روش های متداول در هزینه یابی چرخه عمر
• - روش های خلاقانه در برآورد هزینه ها در شرایط عدم دسترسی به اطلاعات دقیق
• - هزینه یابی چرخه عمر (LCC) به کمک روش EAC
• - ارزش زمانی پول و انتقال پول به حال و آینده
• - ارائه کیس عملیاتی در خصوص استفاده از متود LCC در خصوص ماشین آلات معدنی

نمونه‌ای از اجرای تحلیل هزینه یابی چرخه عمر در ماشین آلات سنگین

فرض کنید قصد دارید 50 دستگاه دامپتراک معدنی برای استفاده در معدن خود خریداری کنید. برای تصمیم گیری آگاهانه در مورد خرید، می توانید از تحلیل هزینه یابی چرخه عمر (LCC) استفاده کنید. LCC به شما کمک می کند تا تمام هزینه های مرتبط با خرید، استفاده و نگهداری از دامپتراک ها را در طول عمر مفید آنها برآورد کنید و با مقایسه این هزینه ها با منافع حاصل از استفاده از آنها، بهترین گزینه را انتخاب کنید.

1-  جمع آوری اطلاعات:

• • هزینه اولیه: قیمت خرید هر دستگاه دامپتراک به عنوان یک بخش مهم در فرآیند هزینه یابی چرخه عمر
• • هزینه های عملیاتی:
  • o مصرف سوخت
  • o هزینه های تعمیرات و نگهداری
  • o دستمزد راننده
  • o هزینه های بیمه
  • o مالیات
• • هزینه های جانبی و اهمیت آن در هزینه یابی چرخه عمر:
  • o هزینه های آموزش راننده
  • o هزینه های آماده سازی محل کار
  • o هزینه های انبارداری و حمل و نقل
• • عمر مفید: مدت زمانی که انتظار دارید دامپتراک ها به طور کارآمد و اقتصادی کار کنند
• • ارزش اسقاط: قیمتی که می توانید در پایان عمر مفید دامپتراک ها به ازای آنها دریافت کنید
• • نرخ تنزیل: نرخی که نشان می دهد ارزش پول در طول زمان چقدر کاهش می یابد

2- محاسبه هزینه ها:

• • هزینه کل اولیه: قیمت خرید 50 دامپتراک * قیمت هر دستگاه
• • هزینه های عملیاتی سالانه:
  • o مصرف سوخت سالانه هر دستگاه * قیمت سوخت * 50 دستگاه
  • o هزینه های تعمیرات و نگهداری سالانه هر دستگاه * 50 دستگاه
  • o دستمزد راننده سالانه هر دستگاه * 50 دستگاه
  • o هزینه های بیمه سالانه هر دستگاه * 50 دستگاه
  • o مالیات سالانه * 50 دستگاه
• • هزینه های جانبی کل:
  • o هزینه های آموزش راننده * 50 نفر
  • o هزینه های آماده سازی محل کار
  • o هزینه های انبارداری و حمل و نقل
• • ارزش اسقاط کل: ارزش اسقاط هر دستگاه * 50 دستگاه
• • ارزش خالص فعلی (NPV): NPV = (ارزش اسقاط کل - هزینه کل اولیه - هزینه های عملیاتی کل) / (1 + نرخ تنزیل)^عمر مفید

3- تفسیر نتایج:

• • اگر NPV مثبت باشد، به این معنی است که خرید دامپتراک ها از نظر اقتصادی توجیه پذیر است.
• • اگر NPV منفی باشد، به این معنی است که خرید دامپتراک ها از نظر اقتصادی توجیه پذیر نیست.
• • اگر NPV صفر باشد، به این معنی است که خرید دامپتراک ها نه سود و نه ضرری به همراه خواهد داشت.

4-  حساسیت سنجی:

• • با تغییر دادن برخی از متغیرها (مانند قیمت خرید، هزینه های عملیاتی، عمر مفید) و محاسبه مجدد NPV، می توانید ببینید که چگونه این تغییرات بر تصمیم گیری شما تأثیر می گذارند.
•  

در مثال فوق، شما باید مقادیر دقیق را برای هر یک از متغیرها جمع آوری کنید تا بتوانید NPV را به طور دقیق محاسبه کنید. همچنین می توانید از نرم افزارهای تخصصی LCC برای انجام این محاسبات به طور خودکار استفاده کنید. علاوه بر NPV، می توانید از سایر معیارهای اقتصادی مانند شاخص بازده سرمایه گذاری (ROI) و دوره بازگشت سرمایه (Payback Period) نیز برای ارزیابی خرید دامپتراک ها استفاده کنید. نکته مهم که باید در نظر داشته باشید این است که تحلیل LCC فقط یک ابزار برای تصمیم گیری است. شما باید سایر عوامل مانند کیفیت دامپتراک ها، قابلیت اطمینان آنها، خدمات پس از فروش و تناسب آنها با نیازهای خاص معدن خود را نیز در نظر بگیرید.

پس از گذراندن این دوره آموزشی چه دستاوردهایی خواهید داشت

پس از گذراندن دوره آموزشی اقتصاد مهندسی در ماشین آلات سنگین – هزینه یابی چرخه عمر انتظار می رود که فراگیران با اصول و مبانی اقتصاد مهندسی و کاربرد آن در تصمیمات سرمایه ای مرتبط با ماشین آلات و تجهیزات آشنا شوند، خصوصاً کارشناسان و مدیران بهره برداری و نگهداشت که عمدتاً با پس زمینه مهندسی و فنی وارد حرفه خود شده اند و کمتر با موضوعات و رویکردهای اقتصادی به طور مستقیم در ارتباط بوده اند.

همچنین انتظار می رود که فراگیران بتوانند چگونگی انتخاب مسائل مناسب که توجیه پذیری استفاده از منابع برای اجرای تحلیل برایشان وجود دارد را تشریح نموده و در کیس های واقعی محیط کاری و سازمان خود از آنها استفاده کنند. همچنین انتظار می رود که فراگیران بتوانند در نقش کارشناس و یا تسهیلگر به کارگیری مدل های LCC ایفای نقش نمایند.

چرا ماشین یار؟

واحد آموزش شرکت ماشین یار با تکیه بر دانش و تجربه روز، نیازمندی های سازمان های پیشرو دارنده ماشین آلات را شناسایی و با طراحی دوره های آموزشی موثر به این نیازها پاسخ می دهد. مدرسین دوره های دپارتمان مدیریت ماشین الات در این شرکت، از میان مشاوران خبره انتخاب شده و در تطابق با استاندارد آموزشی روزآمد، تجربه‌ای متمایز را برای سازمان ها و علاقمندان رقم می‌زنند. اگر به حضور در این دوره آموزشی و یا برگزاری آن در سازمان خود علاقمند هستید می توانید از طریق راه های تماس درخواست خود را با ما مطرح نمایید. در کوتاه ترین زمان پاسخگوی شما خواهیم بود.